236 miljoen voor veelbelovende technologie geïntegreerde fotonica
Het rijk, een aantal provincies en regio’s, bedrijven en kennisinstellingen investeren onder de vlag van PhotonDelta samen 236 miljoen euro in het versnellen van de ontwikkeling van geïntegreerde fotonica. Daartoe ondertekenen ze op 13 december een gezamenlijk convenant. Geïntegreerde fotonica is de technologie van microchips die met licht werken in plaats van met elektriciteit en daarom nauwkeuriger, sneller en betrouwbaarder zijn dan conventionele chips. Met de brede samenwerking wil PhotonDelta Nederland een wereldwijde koppositie geven en fotonica naar de markt brengen. Novel-T neemt samen met partners de valorisatieactiviteiten voor haar rekening om zo bij te dragen aan de versnelde ontwikkeling van geïntegreerde fotonica.
1 miljard euro omzet en 4000 arbeidsplaatsen
De basis voor PhotonDelta werd eind 2015 gelegd. Toen zetten de TU/e, de provincie Noord-Brabant, de BOM en Brainport Development samen met enkele bedrijven uit de regio Eindhoven het project ‘’PhotonDelta’’ op, met subsidie van het Europees subsidieprogramma OpZuid. Al snel groeide PhotonDelta uit tot een landelijk initiatief voor geïntegreerde fotonica waar andere kennisinstellingen, provincies en bedrijven zich bij aansloten. In juli 2018 overhandigde PhotonDelta een strategisch plan aan staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat. Met dit plan hebben kennisinstellingen, bedrijven en overheden zich geschaard achter de ambitie om in 2026 met ten minste 25 bedrijven een omzet van € 1 mld. en 4000 arbeidsplaatsen te realiseren binnen een ecosysteem dat verdere bedrijvigheid en werkgelegenheid voor Nederland genereert.
Rol Novel-T
Novel-T draagt bij in het versnellen van de ontwikkeling van geïntegreerde fotonica met PhotonDelta door het inbrengen van bestaande activiteiten en het investeren in en uitvoeren van nieuwe activiteiten. Hierbij valt te denken aan scouting & screening, business development support, early business development bootcamps, het Investor Readiness Bootcamp en investor matching, Growth Class Program en het Accelerator Program. Daarnaast kan de Holding Technopolis Twente (HTT) financiering bieden voor investeringen met betrekking tot faciliteiten, infrastructuur en bedrijfsontwikkeling. Hierbij valt te denken aan het High Tech Fund.
Hotspot in de wereld
Eddy van Hijum, gedeputeerde Economie provincie Overijssel is blij met het convenant: “Regio Twente en provincie Overijssel hebben fotonica bij het Rijk op de agenda gezet. We hebben ons hard gemaakt voor een nationaal investeringsprogramma. Kennisinstellingen en bedrijven in met name Eindhoven en Twente vormen samen een hotspot in de wereld voor fotonica en deze samenwerking gaan wij stevig uitbouwen. We leggen zo de basis voor een slimme en energiezuinige maakindustrie in ons land en versterken de nationale economie en de werkgelegenheid.”
Ontwikkelingsmaatschappij Oost NL is sinds 2016 actief betrokken bij de regionale en landelijke ontwikkelingen op het gebied van geïntegreerde fotonica. Marius Prins, algemeen directeur van Oost NL: “Fotonica heeft de toekomst. Wereldwijd is fotonica een van de belangrijkste innovatieve sleuteltechnologieën. Nederland is, mede door de kennis bij bedrijven en kennisinstellingen in Twente, Eindhoven en Nijmegen, wereldwijd koploper op het gebied van geïntegreerde fotonica. Als je de krachten bundelt, kun je die positie verstevigen en innovaties met maatschappelijke impact op de markt brengen.”
Een nationaal netwerk uit drie regio’s
Nederlandse kennisinstellingen doen al meer dan 30 jaar toegepast onderzoek naar ontwikkeling en toepassing van geïntegreerde fotonica. Dit heeft inmiddels geleid tot een aantal spin-offbedrijven in ontwerp, productie en assemblage en testen van chips. Nederland heeft daardoor een sterke uitgangspositie. Het Nederlandse onderzoek richt zich op twee chipmaterialen die veelbelovend zijn voor relatief hoogwaardige toepassingen: namelijk Indium Phosfide in de regio Eindhoven en TriPleX in Twente. Daarnaast wordt in het Chip Integration Technology Centre (CITC) in Nijmegen gewerkt aan manieren om chips geschikt te maken voor apparaten en machines. Samen vormen de bedrijven en kennisinstellingen in de drie regio’s een open netwerk waarin nieuwe chips voor steeds wisselende applicaties snel kunnen worden ontwikkeld.
Wetenschappelijk, economisch en maatschappelijk interessant
Geïntegreerde fotonicachips werken met lichtdeeltjes (fotonen) in plaats van met elektriciteit. Daardoor zijn ze nauwkeuriger, sneller, zuiniger en betrouwbaarder dan conventionele chips. De technologie heeft vele nuttige toepassingen: goedkopere en zuinigere datacentra, 5G, goedkope en nauwkeurige zichttechnologie van zelfrijdende voertuigen (LIDAR), zeer gevoelige sensoren om bijvoorbeeld vervormingen in vliegtuigvleugels of bruggen te meten, en kleine en betaalbare medische scanners. Deze toepassingen zijn niet alleen commercieel interessant, maar dragen ook bij aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen zoals betaalbare zorg. De verwachting is dan ook dat de markt voor geïntegreerde fotonica – net als afgelopen jaren – elke 2,5 jaar verdubbelt.
