VERBETERDE OPSPORING VAN TUMORCELLEN.

Kanker is een vaak voorkomende ziekte die nog altijd veel levens eist. Er zijn veel behandelingen voor, maar het kiezen van de juiste blijft soms een proces van trial-and-error. Daar heeft Michiel Stevens, onderzoeker aan de Universiteit Twente nu iets op gevonden. Met zijn spin-off FETCH wil hij artsen een hulpmiddel bieden dat meer inzicht geeft in hoe het met de patient gaat, zodat zij een beter behandelplan kunnen opstellen.

De technologie van tegenwoordig is in staat om tumorcellen in bloed op te sporen. Maar in de praktijk is dat makkelijker gezegd dan gedaan. “Als we eenmaal de tumorcel hebben, kunnen we die isoleren en analyseren. Dat was het probleem dus niet,” legt Michiel uit. “Het probleem was het vinden van deze cellen. Wanneer een biopt geen optie is, is het alternatief om een buisje bloed af te nemen. Daar doe je dan ijzerdeeltjes in met antilichamen die zich hechten aan de tumorcellen. Dan kan het zijn dat je daar geen tumorcellen in vindt. Dat wil niet zeggen dat ze er niet zijn. Je hebt dus veel bloed nodig om de tumorcellen te kunnen vinden. Met diagnostische leukaferese laten we 2,5 tot 5 liter bloed door een apparaat gaan dat een deel van de witte bloedcellen eruit filtert - een proces vergelijkbaar met plasmadonatie. Doordat de tumorcellen hierbij ook meekomen, is het mogelijk om meer bloed te bekijken. Alleen bleek de methode die standaard gebruikt werd voor buisjes bloed minder geschikt voor dit materiaal en deze grotere hoeveelheden. In mijn beleving was daar veel ruimte voor verbetering.”

Resultaten in de praktijk

Die verbetering realiseren is waar Michiel zich vervolgens vier jaar lang op stortte en op promoveerde. “Ik wil niet dat het alleen als een boekje in de la blijft liggen,” zegt Michiel. “Met samples van het ErasmusMC hebben we hier in het lab laten zien dat we met onze technologie in grotere hoeveelheden bloed ook grotere hoeveelheden tumorcellen kunnen vinden en isoleren. We kunnen beter meten wat er in het lichaam gebeurt en welke behandelingen daarbij passen. Voordat artsen er zelf mee kunnen werken in het ziekenhuis, moet de technologie verder ontwikkeld worden.De verbeteringen die we hebben gemaakt, wil ik naar de praktijk brengen. Daarom hebben we een patent aangevraagd en uiteindelijk de spin-off opgericht.”

De markt betreden

Om ervoor te zorgen dat FETCH uiteindelijk in het ziekenhuis toegepast wordt, heeft Michiel een pad uitgestippeld van welke markten hij wil betreden. “We zijn nu gestart met de onderzoeksmarkt, zodat we samen met onderzoekers kunnen laten zien dat het werkt. Vervolgens willen we ons gaan richten op de farmaceutische markt. Voor hen is het namelijk heel interessant om medicijnen mee te testen, vooral als die gericht zijn op een specifiek eiwit. Vervolgens, wanneer we de technologie hebben doorontwikkeld en in de andere twee markten voldoende bewijslast hebben verzameld, kunnen we ons richten op de diagnostiek.”

Effectievere behandelingen

Michiel is zich bewust van de impact die FETCH kan maken op kankerpatiënten en hun artsen. “Met onze technologie kunnen artsen beter inschatten hoe snel een tumor door het lichaam heen raast. Oftewel, ze kunnen beter zien hoe de cellen zich door het lichaam verspreiden. Dat betekent dat artsen dan ook een passender behandelplan kunnen opstellen voor de patiënten, waardoor patiënten een hogere kwaliteit van leven ervaren. Door die gezondheidswinst is er ook economische winst, aangezien therapieën duur zijn en het nu nog niet altijd duidelijk is of de therapie ook aan zal slaan. Behandelingen worden dus effectiever. En dat is nodig. De medische zorg moet prioriteiten stellen, dus hoe beter de inzichten zijn, hoe effectiever de behandelingen zijn."